Kenmerkende aspecten uit de Renaissance 1500-1600

Malou Buné

1. Verandering van mens- en wereldbeeld
- Leonardo da Vinci zorgde er voor een groot deel voor dat dit gebeurde (zie punt 5).
- Mensen hielden zich niet meer alleen vast aan de bijbel, maar lieten hun eigen gedachten wat meer lopen en gingen dus anders naar het leven kijken. Ook door de nieuwe ontdekkingen durfde mensen het geloof wat meer los te laten.

2. De Europese expansie
- Het begin van de Europese overzeese expansie in de Renaissance.
- Men durfde verder over zee, in de hoop nieuwe continenten te vinden, zoals ze Amerika vonden. Ze gingen opzoek naar India om daar handel op te bouwen.

3. De kerkhervorming
- De protestantse reformatie, die een splitsing van de christelijke kerk in West Europa tot gevolg had.
- Ze wilde de kerk in zijn oorspronkelijke en zuivere staat terugbrengen. Toen dit niet lukte binnen de Rooms-katholieke kerk, ontstonden er scheidingen tussen protestantse kerken.
- Erasmus hield zich bezig met het bestuderen van het Nieuwe Testament. Hij vergeleek deze met de Latijnse Vulgaat. Hij ontdekte dat de Latijnse Vulgaat vol met fouten stond. Daarom maakte hij een nieuwe vertaling, hierdoor kreeg hij steeds meer kritiek op de kerk. Erasmus meende dat het zuivere christendom door bijbelstudie te vinden was. Zo werd hij dus een voorlopen dan de reformatie/kerkhervorming. Vooral in Holland har hij veel invloed op de ontwikkelde elite. Tientallen jaren later zorgde dit er ook voor dat Holland zich losmaakte van de Katholieke kerk. Hij hoopte dat de kerk uit zichzelf zich zou hervormen.

4. De Nederlandse Opstand
- Een opstand tegen hun landsheer, de Spaanse koning Filips II. Uiteindelijk leidde dit tot een splitsing van de Nederlanden, het Noordelijke deel, de Zuidelijke kant en de vorming van de Republiek der Zeven Verenigde Nederland in het noorden.
- Het conflict in de Nederlanden ontstond omdat de Spaanse koning regeerde, op een wijze die de Nederlanders niet aanstonden. Hierdoor gingen ze tegenwerken, net zo lang tot ze zich konden los maken van de Spaanse koning Filips II.

5. Leonardo da Vinci
- Hij breide de wetenschap uit en zorgde ervoor dat het mens- en wereldbeeld veranderde. Hier zorgde hij voor door een lichaam open te snijden. De kerk kon moeilijk iets ontkennen als het er echt was.
- Leonardo da Vinci ging zich verdiepen in de wetenschap, zo maakte hij de vitrivius man en verdiepte hij zich in vliegtuigen. Ook schilderde hij in de Renaissance het bekende schilderij de “Mona Lisa”.

Liesbeth Blaak

Geschiedenis 1500-1600 (Ontdekkers & Hervormers)

De 5 kenmerkende aspecten uit deze tijd.

- het veranderende mens- en wereldbeeld van de renaissance en het begin van een nieuwe wetenschappelijke belangstelling.
Mede dankzij de kunstenaar Giorgio Vasari werden veel dingen uit de middeleeuwen barbaars. Het Latijn (de taal in de middeleeuwen) werd barbaars en ook de kunst werd gotisch genoemd, wat gelijk stond aan barbaars. Toen de Turken in 1453 Constantinopel veroverden werden de verandering alleen maar groter. De geleerden in Constantinopel vluchtten naar Italie en namen hun Griekse manuscripten mee. De veranderingen die eerst alleen tussen de geleerden waren, sloegen nu ook op de burgers over.

- Het begin van de Europese overzeese expansie.
In deze tijd begon de Europese overzeese expansie. In 1493 verdeelde Paus Alexander VI de wereld in tweeën. Door de Atlantische Oceaan trok hij een denkbeeldige lijn. Maar een deel van de aarde was door de mensen nog helemaal niet bekend. Ze dachten dat de andere kant van de wereld, richting Azië geblokkeerd was en wie over de evenaar kwam verbrandt werd door een reusachtige ondoordringbare hittegordel. In de 16e eeuw ging het veel beter met de handel als in de middeleeuwen. Dat kwam vooral omdat Columbus Amerika ontdekte in 1492. Er werden nieuwe handelsroutes bedacht.

- De protenstantse reformatie die een splitsing van de christelijke kerk in West-Europa tot gevolg had.
Erasmus vergeleek het Nieuwe Testament met het veelgebruikte Vulgaat. Hierbij kwam hij erachter dat het Vulgaat vol met fouten zat. Hierover schreef hij het boek; ‘Lof der Zotheid’. In dit boek stonden de fouten beschreven en noemde Erasmus de paus ‘een man die een lekker leventje leidt en veel geld heeft’. Erasmus was de voorloper van de kerkhervorming. Ook Luther was een belangrijke naam tijdens deze hervorming. Hij spijkerde een pamflet op de deur met daarop 95 stellingen met kritieken aan de kerk in Wittenberg. Een voorbeeld van kritiek was dat er aflaatbrieven werden verkocht. Als iemand iets verkeerds had gedaan kon diegene vergiffenis krijgen door een pelgrimtocht oid te maken. Op den duur werden er brieven gemaakt door de kerk die dan voor een hoge prijs je schulden afkochten. Deze brieven heetten aflaatbrieven. Luther was eigenlijk de aanstichter van de splitsing tussen de christelijke kerk, het ene kamp was de Protestantse kerk en de andere waren de Katholieken die trouw bleven aan de paus.

- Het conflict in de Nederlanden dat resulteerde in de stichting van de Nederlandse staat.
Protestanten deelden de kritiek op de katholieke kerk met Erasmus. Onder andere door de felle vervolging van de protestanten door de katholieke Filips II, ontstond de Opstand en daaruit de Nederlandse staat.

- Leonardo da Vinci
Leonardo da Vinci was een man die in de tijd van ontdekkers en hervormers leefde. Hij was o.a. een uitvinder, wetenschapper en kunstenaar. Een van zijn bekendste kunstwerken is de man van Vitruvius. Deze man was perfect in zijn afmetingen. Verder heeft Leonardo da Vinci veel ontdekt door het menselijk lichaam, wat hij meestal deed door een dood lichaam open te snijden.